وکیل کیفری ، مشاوره کیفری رایگان ، مشاوره کیفری تلفنی و آنلاین ،قاعده درئ در تهران
حقوق دان 47. 09017707167
آیا در مورد قاعده درئ اطلاعاتی دارید ؟
قاعده درء یکی از قواعد مهم فقهی در حقوق جزای اسلامی است که بر اساس آن، در صورت وجود شبهه در ارتکاب جرم یا شرایط اجرای مجازات، حدود (مجازاتهای معین شرعی) دفع میشوند.
این قاعده با فرمول “تدرء الحدود بالشبهات” بیان میشود که معنای آن “حدود به واسطه شبهات دفع میگردند” است.
اعمال قاعده درء در حدود
در حقوق اسلامی، حدود به مجازاتهایی گفته میشود که نوع و میزان آنها به صورت دقیق توسط شارع مقدس تعیین شده است.
این مجازاتها شامل حدود الهی مانند سرقت، زنا، قذف و … میشوند. بر اساس قاعده درء، در صورتی که شبههای در ارتکاب جرم یا شرایط اجرای حد وجود داشته باشد، حد دفع میشود.
به عنوان مثال، اگر شخصی مالی را به اشتباه بردارد و فکر کند که متعلق به خودش است، در صورتی که بعداً معلوم شود مالک آن نبوده، حد سرقت بر او جاری نمیشود.
اعمال قاعده درء در تعزیرات
تعزیرات مجازاتهایی هستند که تعیین میزان آنها به دست حاکم است و در مواردی که حد خاصی برای جرم تعیین نشده است، اعمال میگردند.
قاعده درء در تعزیرات نیز کاربرد دارد و در صورت وجود شبهه، میتواند منجر به دفع یا کاهش مجازات شود.
اعمال قاعده درء در قصاص و دیات
قصاص و دیات نیز از دیگر مجازاتهای اسلامی هستند که در مواردی مانند قتل و جراحت اعمال میشوند.
قاعده درء میتواند در مواردی که شبهه در شرایط ثبوت قصاص وجود دارد، موجب سقوط یا تغییر شکل مجازات به دیه شود.
قانون مجازات اسلامی
در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، ماده ۲۱۸ به قاعده درء اشاره دارد و بیان میکند که اگر متهم در جرایم موجب حد، مدعی فقدان علم یا قصد یا وجود یکی از موانع مسؤولیت کیفری در زمان ارتکاب جرم باشد و احتمال صدق گفتار وی داده شود، ادعای مذکور بدون نیاز به بینه و سوگند پذیرفته میشود.
این قاعده نشاندهنده رویکرد احتیاطی در اجرای مجازاتها در حقوق جزای اسلامی است و هدف آن جلوگیری از اجرای مجازات بر اساس شبهه و احتمال است تا از بیگناهی افراد محافظت شود.
این قاعده به عنوان یکی از اصول بنیادین در نظام حقوقی اسلامی محسوب میشود و بر اساس آن، در صورت وجود هرگونه شبههای، باید به نفع متهم تصمیمگیری شود.
اگر سوال دیگری در این مورد دارید ، می توانید با وکلای متخصص حقوق دان 47 تماس بگیرید.
حقوق دان 47. 09017707167
- ۰۳/۰۳/۱۳